🌐 API là gì? Tất tần tật về Giao diện lập trình ứng dụng

📌 API là gì?

API (Application Programming Interface) là giao diện lập trình ứng dụng, cho phép các phần mềm giao tiếp và trao đổi dữ liệu với nhau.

Hiểu đơn giản, API giống như một chiếc cầu nối giữa hai hệ thống, cho phép bên này “hỏi” và bên kia “trả lời”.

---

📦 Ví dụ thực tế

📱 Một ứng dụng đặt đồ ăn sử dụng API để:

• Lấy danh sách món ăn từ máy chủ (server).
• Gửi đơn hàng đến hệ thống nhà hàng.
• Nhận trạng thái giao hàng theo thời gian thực.

---

🔄 Cách hoạt động của API

👨 Người dùng → 📱 Ứng dụng → 🌐 API → 🖥️ Server → 📦 Dữ liệu → Trả lại API → Hiển thị cho người dùng

🧱 Các loại API phổ biến

1. 🧭 REST API

• Giao tiếp qua HTTP (GET, POST, PUT, DELETE).
• Dữ liệu thường ở định dạng JSON hoặc XML.
• Phổ biến nhất hiện nay (đặc biệt trong web, mobile).

2. 🛰️ GraphQL API

• Gửi một truy vấn duy nhất và chỉ nhận đúng dữ liệu cần.
• Hiệu quả hơn REST khi dữ liệu phức tạp.

3. 🔐 WebSocket API

• Giao tiếp hai chiều theo thời gian thực (real-time).
• Thường dùng cho chat app, game, livestream…

---

🧪 Ví dụ 1 lời gọi API đơn giản (REST)

GET https://api.example.com/users/123

Response:
{
  "id": 123,
  "name": "Nguyễn Văn A",
  "email": "[email protected]"
}

🚦 HTTP Methods thường dùng trong API

Method	Mục đích	Ví dụ
GET	Lấy dữ liệu	Lấy danh sách người dùng
POST	Tạo mới dữ liệu	Tạo tài khoản mới
PUT	Cập nhật toàn bộ	Cập nhật thông tin user
PATCH	Cập nhật một phần	Sửa email user
DELETE	Xoá dữ liệu	Xoá người dùng

---

🔐 API cần bảo mật như thế nào?

• Sử dụng token (ví dụ: JWT) để xác thực.
• Giới hạn quyền truy cập (role-based access).
• Giới hạn tần suất truy cập (rate limiting).
• Mã hóa dữ liệu truyền qua HTTPS.

---

✅ Lợi ích của API

• 🌍 Kết nối linh hoạt giữa các hệ thống.
• ♻️ Tái sử dụng được nhiều nơi (web, mobile, bên thứ ba).
• 🚀 Tăng tốc phát triển phần mềm.
• 🔌 Dễ tích hợp với dịch vụ ngoài (Zalo, Google, Facebook…).

---

🧠 Tổng kết

API chính là “ngôn ngữ chung” để các hệ thống hiểu nhau.
Từ web app, mobile app đến các hệ thống IoT – tất cả đều cần API để trao đổi, kết nối và mở rộng.

Nếu bạn đang học backend, frontend hay muốn tích hợp với bên thứ ba –
👉 Hãy bắt đầu với API ngay hôm nay! 💪