🔐 Transaction trong cơ sở dữ liệu – Hiểu và ứng dụng trong backend

🎯 Transaction là gì?

Transaction (giao dịch) trong cơ sở dữ liệu là một đơn vị xử lý bao gồm một hoặc nhiều thao tác (insert, update, delete…) mà được thực hiện như một khối thống nhất.

Một transaction sẽ chỉ thành công nếu tất cả các thao tác bên trong nó đều thành công. Nếu có bất kỳ lỗi nào xảy ra, toàn bộ transaction sẽ bị rollback (quay về trạng thái trước khi thực hiện).

---

🔄 Ví dụ đơn giản

Chuyển tiền từ tài khoản A sang B:

1. Trừ tiền từ A
2. Cộng tiền vào B

➡ Nếu thao tác 1 thành công nhưng thao tác 2 thất bại, tiền sẽ “mất” nếu không có transaction.

---

📦 Tính chất ACID trong Transaction

Thành phần	Ý nghĩa
Atomicity	Tính nguyên tử – tất cả hoặc không gì cả
Consistency	Tính nhất quán – dữ liệu luôn ở trạng thái hợp lệ
Isolation	Tính cô lập – các transaction không ảnh hưởng nhau
Durability	Tính bền vững – sau khi commit, dữ liệu được lưu vĩnh viễn

---

📌 Khi nào nên sử dụng Transaction?

✔ Khi thao tác liên quan đến nhiều bảng hoặc nhiều bước cập nhật dữ liệu liên quan đến nhau. ✔ Khi yêu cầu tính toàn vẹn dữ liệu cực cao (banking, e-commerce, logistics…) ✔ Khi cần đảm bảo không có dữ liệu “trung gian” gây lỗi logic. ✔ Khi thao tác ghi phức tạp và cần rollback nếu có lỗi.

---

🛠 Ứng dụng Transaction trong các công nghệ Backend

✅ Spring Boot (Java)

Sử dụng @Transactional để đánh dấu method cần transaction:

@Service
public class PaymentService {
  @Transactional
  public void transferMoney(Long fromId, Long toId, BigDecimal amount) {
    accountRepo.debit(fromId, amount);
    accountRepo.credit(toId, amount);
  }
}

✅ Django ORM (Python)

from django.db import transaction

@transaction.atomic
def transfer_money(from_acc, to_acc, amount):
    from_acc.balance -= amount
    from_acc.save()
    to_acc.balance += amount
    to_acc.save()

✅ Node.js (Sequelize)

const t = await sequelize.transaction();
try {
  await Account.decrement('balance', { by: 100, where: { id: 1 }, transaction: t });
  await Account.increment('balance', { by: 100, where: { id: 2 }, transaction: t });
  await t.commit();
} catch (error) {
  await t.rollback();
}

✅ Laravel (PHP)

DB::transaction(function () {
    DB::table('accounts')->decrement('balance', 100);
    DB::table('accounts')->increment('balance', 100);
});

---

🧪 Transaction Isolation Levels

Mỗi hệ quản trị DB hỗ trợ mức độ cô lập khác nhau để tránh lỗi như dirty read, non-repeatable read:

Mức độ Isolation	Tránh được lỗi
Read Uncommitted	❌ Dirty Read
Read Committed	✅ Dirty Read
Repeatable Read	✅ Non-repeatable Read
Serializable	✅ Phantom Read (mạnh nhất)

---

❌ Cảnh báo khi dùng Transaction

• Nếu transaction quá dài sẽ khóa bảng, gây chậm hệ thống.
• Cần rollback khi có exception – không rollback có thể gây sai lệch dữ liệu.
• Không nên kết hợp transaction với external API nếu không kiểm soát được lỗi.

---

🧠 Tổng kết

• Transaction là thành phần thiết yếu để đảm bảo an toàn dữ liệu.
• Hầu hết các framework backend hiện đại như Spring, Django, Laravel, Sequelize… đều hỗ trợ Transaction dễ dàng.

🚀 Sử dụng transaction đúng cách sẽ giúp hệ thống của bạn ổn định, tin cậy và dễ mở rộng!