🌐 NginX là gì? Hướng dẫn cơ bản về cấu hình và thuật ngữ thường gặp

🎯 NginX là gì?

NginX là một web server mã nguồn mở nổi tiếng, thường được dùng làm:

• Web server tĩnh (static file server)
• Reverse proxy
• Load balancer
• API gateway

NginX được đánh giá cao vì:

• ✅ Hiệu năng cao
• ✅ Xử lý đồng thời hàng nghìn kết nối
• ✅ Dễ cấu hình, nhẹ, phù hợp cả cho hệ thống nhỏ lẫn lớn

---

🔍 Một số thuật ngữ quan trọng

Thuật ngữ	Ý nghĩa
Reverse Proxy	Trung gian giữa client và server nội bộ (ẩn backend)
Load Balancing	Phân phối traffic đến nhiều server backend
Upstream	Nhóm các backend server mà NginX sẽ chuyển tiếp request đến
Server Block	Tương đương Virtual Host – cấu hình cho mỗi website/domain
Location Block	Quy định xử lý URL cụ thể trong server
Static File	File tĩnh (HTML, CSS, JS, ảnh…) mà NginX có thể trả về trực tiếp

---

📂 Cấu trúc thư mục NginX (Ubuntu/Debian)

/etc/nginx/
├── nginx.conf         # File cấu hình chính
├── sites-available/   # Chứa các server block riêng biệt
├── sites-enabled/     # Nơi chứa symbolic link để kích hoạt site
└── conf.d/            # Nơi đặt các file config bổ sung

---

⚙️ Ví dụ cấu hình NginX đơn giản

server {
    listen 80;
    server_name example.com;

    root /var/www/html;
    index index.html;

    location / {
        try_files $uri $uri/ =404;
    }
}

✅ Đây là cấu hình web server cơ bản:

• Lắng nghe cổng 80
• Trả về file tĩnh từ /var/www/html
• Nếu không tìm thấy file → trả về lỗi 404

---

🔁 Reverse Proxy NginX

server {
    listen 80;
    server_name api.example.com;

    location / {
        proxy_pass http://localhost:3000;
        proxy_set_header Host $host;
        proxy_set_header X-Real-IP $remote_addr;
    }
}

✅ Dùng để chuyển tiếp request từ NginX đến ứng dụng Node.js đang chạy port 3000.

---

🔀 Load Balancer đơn giản với NginX

upstream backend {
    server 127.0.0.1:3000;
    server 127.0.0.1:3001;
}

server {
    listen 80;
    server_name myapp.com;

    location / {
        proxy_pass http://backend;
    }
}

✅ Cân bằng tải giữa 2 server backend trên cùng máy.

---

📌 Một số lệnh hữu ích

sudo nginx -t        # Kiểm tra cấu hình có lỗi không
sudo systemctl restart nginx   # Khởi động lại dịch vụ NginX
sudo systemctl status nginx    # Kiểm tra trạng thái
sudo ln -s /etc/nginx/sites-available/myapp /etc/nginx/sites-enabled/  # Bật site

---

🧠 Tổng kết

• NginX là công cụ cực kỳ mạnh mẽ cho cả front-end lẫn back-end.
• Cấu hình đơn giản nhưng rất linh hoạt để triển khai:
  • Web server tĩnh
  • Reverse proxy cho backend (Node.js, PHP, Python…)
  • Load balancer cho các hệ thống lớn

🚀 Dù bạn làm Dev, DevOps hay sysadmin – NginX là kỹ năng không thể thiếu!